Υπερφθοροαλκυλικές και Πολυφθοροαλκυλικές ουσίες (Υ-ΠΦΑΣ) είναι ομάδες χημικών ουσιών που δημιούργησε ο άνθρωπος και τις βρίσκουμε σε συσκευασμένα τρόφιμα, προϊόντα οικιακής χρήσης, συσκευές κουζίνας και σε μολυσμένο νερό. Οι Υ-ΠΦΑΣ έχουν βρεθεί ότι προκαλούν αναπαραγωγικά και αναπτυξιακά προβλήματα, υπατικές και νεφρικές ασθένειες, καταστολή της δράσης του ανοσοποιητικού συστήματος και καρκινογένεση σε πειράματα σε τρωκτικά. Οι Υ-ΠΦΑΣ δεν διασπόνται με αποτέλεσμα να συσσωρεύονται με την πάροδο του χρόνου και στους ανθρώπους οι περισσότερες έρευνες έχουν βρεθεί να προκαλούν αυξημένη χοληστερίνη. Επιστήμονες από το Νιούτον της Αμερικής έχουν κάνει δύο έρευνες για να μελετήσουν την συσσώρευση αυτών των ουσιών σε ανθρώπους που έχουν αυξημένη κατανάλωση έτοιμου και βιομηχανοποιημένου φαγητού. Στην τελευταία έρευνα μελέτησαν ένα δείγμα 10.106 ατόμων που παρείχαν λεπτομερείς πληροφορίες για τις διατροφικές τους συνήθειες τις τελευταίες 24 ώρες, 7 και 30 ημέρες και τελευταίους 12 μήνες. Επίσης, δείγματα αίματος συλλέχτηκαν από όλους τους συμμετέχοντες και αναλύθηκαν για την ποσοτικοποίηση των Υ-ΠΦΑΣ. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσο υψηλότερη ήταν η κατανάλωση γευμάτων στο σπίτι τόσο χαμηλότερη ήταν η ποσότητα των Υ-ΠΦΑΣ στο αίμα, ενώ τα άτομα με την υψηλότερη κατανάλωση φαγητού από έξω και κυρίως έτοιμου φαγητού παρουσίασαν υψηλότερη συγκέντρωση των Υ-ΠΦΑΣ στο αίμα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες η αυξημένη εμφάνιση των Υ-ΠΦΑΣ στο αίμα σχετίζεται με την υψηλή χρήση συσκευασμένων – βιομηχανοποιημένων τροφίμων στα μαγαζιά που προσφέρουν έτοιμο προς βρώσιν φαγητό. Τα τελευταία χρόνια η βιομηχανία τροφίμων προσπαθεί να μειώσει την χρήση των Υ-ΠΦΑΣ στις συσκευασίες των τροφίμων χρησιμοποιώντας εναλλακτικές χημικές ουσίες που πιστεύουν ότι είναι λιγότερο βλαβερές για τον άνθρωπο. Το σίγουρο όμως είναι ότι είναι αδήριτη ανάγκη να μειώσουμε όσο περισσότερο μπορούμε την κατανάλωση έτοιμου και βιομηχανοποιημένου φαγητού και να επενδύσουμε περισσότερο χρόνο και ενέργεια στην παρασκευή γευμάτων στο σπίτι χρησιμοποιώντας πρώτες ύλες όπως φρέσκα λαχανικά, σιτηρά, όσπρια και πρωτεϊνικά τρόφιμα όπως το ψάρι, τα γαλακτοκομικά, τα αυγά και το άπαχο κρέας.

Καραγιάννης Νικόλαος BSc, SRD, MPhil

Διαιτολόγος – Dietitian

Link: EHP