Η αλκαλική διατροφή υποστηρίζει ότι αυξάνει το pH του σώματος έτσι ώστε να είναι περισσότερο αλκαλικό και λιγότερο όξινο με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται απώλεια βάρους και βελτίωση της υγείας μας. Αλκαλικό θεωρείται ένα περιβάλλον όπου το pH είναι μεγαλύτερο από 7, ενώ όξινο όταν είναι λιγότερο του 7. Το ανθρώπινο σώμα και αίμα έχει ένα pH περίπου στο 7,4. Το pH των ούρων και του σάλιου μπορεί να επηρεαστεί και να αλλάξει από παράγοντες όπως είναι η διατροφή και ο μεταβολισμός, αλλά το pH του αίματος δεν αλλάζει και αλλαγές στο pH του αίματος θα μπορούσαν να αποβούν απειλητικές για την ζωή μας. Συνεπώς αυτό που υποστηρίζει η αλκαλική διατροφή, ότι δηλαδή μπορεί να αλλάξει και να κάνει πιο αλκαλικό το pH του αίματος είναι ανέφικτο. Αυτό υποστηρίζεται πολύ περισσότερο από το γεγονός ότι δεν υπάρχει ούτε μια έρευνα που να δείχνει ότι η αλκαλική διατροφή μπορεί να επηρεάσει και να αλλάξει το pH του σώματος και του αίματος. Υπάρχουν μερικές έρευνες που έχουν δείξει ότι ένα όξινο περιβάλλον είναι κατάλληλο για την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων, αλλά έχουν γίνει μέσα σε εργαστηριακό περιβάλλον και όχι στο ανθρώπινο σώμα. Σε γενικές γραμμές η αλκαλική διατροφή υποστηρίζει την αυξημένη κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, σπόρων, οσπρίων και τόφου, ενώ προωθεί την μειωμένη κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων, κρέατος, βιομηχανοποιημένων τροφίμων, ψαριού, καφέ και αλκοόλ. Είναι απολύτως λογικό και γνωστό ότι μια αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών και μια μειωμένη κατανάλωση βιομηχανοποιημένων τροφίμων και κρέατος έχει τρομερά θετικές επιδράσεις στην υγεία μας και αυτό δεν σχετίζεται ούτε στο ελάχιστο με το pH του σώματος, αλλά με την αυξημένη κατανάλωση ‘καλών’ διατροφικών στοιχείων που υπάρχουν σε πληθώρα στα φρούτα και τα λαχανικά.
Οι υποστηριχτές της αλκαλικής διατροφής θεωρούν ότι η εν λόγω διατροφή προωθεί την απώλεια βάρους, αλλά πάλι αυτό δεν σχετίζεται με τα ‘αλκαλικά’ τρόφιμα. Η απώλεια του βάρους, που μπορεί να παρατηρηθεί, σχετίζεται με την μειωμένη κατανάλωση θερμίδων μέσα από την αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών (όλιγο-θερμιδικά τρόφιμα) και την μειωμένη κατανάλωση λιπαρών βιομηχανοποιημένων τροφίμων (πολύ-θερμιδικά τρόφιμα).
Η αύξηση στο pH των ούρων μπορεί να έχει θετικές επιδράσεις στην υγεία ορισμένων ανθρώπων. Η δυτική διατροφή είναι πολύ υψηλή σε ‘όξινα’ τρόφιμα και άτομα τα οποία παρουσιάζουν μια σχετική υπολειτουργία στα νεφρά τους είναι συνήθεις πρακτική να μειώνουν την κατανάλωση των ζωικών πρωτεϊνούχων τροφίμων για καλύτερη συντήρηση των νεφρών. Συνεπώς, η αλκαλική διατροφή που είναι χαμηλή σε ζωικές πρωτεΐνες θα ήταν για αυτούς κατάλληλη.
Οι υποστηριχτές της αλκαλικής διατροφής θεωρούν ότι η αλκαλική διατροφή έχει αντικαρκινικές ιδιότητες και ότι μπορεί να θεραπεύσει τον καρκίνο ή να ενισχύσει τις θεραπευτικές ιδιότητες της χημειοθεραπείας στους καρκινοπαθείς. Αρχικά, να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν υπάρχει καμία έρευνα παγκοσμίως που να έχει παρουσιάσει κάτι τέτοιο. Επίσης, είναι γνωστό ότι μια διατροφή υψηλή σε φρούτα, λαχανικά και σιτηρά ολικής αλέσεως έχει αντικαρκινικές ιδιότητες, αλλά πάλι αυτό δεν οφείλεται στις αλκαλικές ή όξινες ιδιότητες των τροφίμων αλλά στην θρεπτική τους αξία που θωρακίζει των οργανισμό μας.
Η αλκαλική διατροφή υποστηρίζει ότι αυξάνει τα επίπεδα της αυξητικής ορμόνης και κατά επέκταση ενισχύει την καρδιακή μας λειτουργία. Σε πρώτη φάση οι έρευνες που έχουν γίνει μέχρι τώρα για τον συσχετισμό της αλκαλικής διατροφής και της αυξητικής ορμόνης είναι σε προκαταρτικό επίπεδο και δεν έχουν δώσει οριστικά αποτελέσματα. Επίσης, είναι γνωστό ότι μια διατροφή υψηλή σε φρούτα και λαχανικά και χαμηλή σε κρέας και βιομηχανοποιημένα τρόφιμα ενισχύει την καρδιακή λειτουργία που πάλι σχετίζεται με την διατροφική αξία των τροφών και όχι με τις αλκαλικές τους ιδιότητες.
Μερικές έρευνες έχουν δείξει ότι συμπληρώματα διατροφής αλκαλικών μετάλλων βοηθούν σε χρόνιους πόνους στην μέση, αλλά πάλι αυτό δεν έχει καμία σχέση με την αλκαλική διατροφή και σε γενικές γραμμές αυτές οι έρευνες δεν μελετούν την αλκαλική διατροφή.
Υποστηρίζεται ότι η αλκαλική διατροφή μειώνει τις πιθανότητες οστεοπόρωσης, λόγω του ότι μειώνει τις απώλειες ασβεστίου από τα ούρα, αλλά πάλι καμία επιστημονική μελέτη δεν έχει παρουσιάσει τέτοια αποτελέσματα. Μια διατροφή υψηλή σε φρούτα και λαχανικά βελτιώνει την οστική μας υγεία αλλά μια ακραία αλκαλική διατροφή με πολύ χαμηλή κατανάλωση πρωτεΐνης θα αύξανε τις πιθανότητες να εκδηλωθεί οστεοπόρωση.
Επίσης, υποστηρίζεται ότι η αλκαλική διατροφή βελτιώνει την μυϊκή μας υγεία. Αυτό φαίνεται να έχει μια σχετική βάση καθώς μια έρευνα του 2013, με την συμμετοχή 2.689 γυναικών, έδειξε ότι γυναίκες που ακολουθούσαν μια σχετικώς πιο αλκαλική διατροφή παρουσίασαν μια σχετικά μεγαλύτερη μυϊκή αύξηση.
Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η διατροφή απαιτεί ποικιλία στα φρούτα, λαχανικά, σιτηρά και πρωτεϊνικά τρόφιμα που καταναλώνουμε έτσι ώστε το σώμα να εκτίθεται σε όσα περισσότερα διατροφικά στοιχεία γίνεται. Η αποβολή διατροφικών ομάδων από την καθημερινή διατροφή μας χωρίς επαρκή αντικατάσταση των διατροφικών στοιχείων που αποβάλλονται μπορεί να έχει πολύ αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μας. Άτομα τα οποία επιθυμούν να ακολουθήσουν την αλκαλική διατροφή θα πρέπει να εξασφαλίσουν επαρκή κατανάλωση πρωτεϊνών και μια όσο μεγαλύτερη ποικιλία ‘αλκαλικών’ τροφίμων για να αποφύγουν δυσάρεστες εξελίξεις. Η αλκαλική διατροφή με επαρκή ποικιλία ‘αλκαλικών’ τροφίμων στην καθημερινή μας διατροφή μπορεί να βελτιώσει την υγεία μας, αλλά σίγουρα όχι μέσα από την επιρροή του pH στο σώμα μας, αλλά από την πλούσια παροχή διατροφικών στοιχείων στο σώμα μας που θα ενισχύσουν την υγεία μας.
Καραγιάννης Νικόλαος BSc, SRD, MPhil
Διαιτολόγος – Dietitian
