Γερμανοί ερευνητές παρακολούθησαν για τουλάχιστον 10 χρόνια τις διατροφικές συνήθειες 19.357 ανθρώπων, ηλικίας μεταξύ 35 και 65 ετών, και ανακάλυψαν πως αυτοί που κατανάλωναν το μεγαλύτερο ποσοστό σοκολάτας –κατά μέσο όρο 7,5 γραμμάρια τη μέρα- είχαν μειωμένη πίεση και 39% λιγότερες πιθανότητες πρόκλησης καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού, σε σύγκριση με αυτούς που κατανάλωναν το μικρότερο ποσοστό σοκολάτας –κατά μέσο όρο 1,7 γραμμάρια ημερησίως. Η διαφορά που προκύπτει μεταξύ των δύο ομάδων αγγίζει τα 6 γραμμάρια σοκολάτας, περίπου δηλαδή όσο ένα μικρό κομμάτι από μια σοκολάτα 100 γραμμαρίων.
Ο επικεφαλής της έρευνας και καθηγητής διατροφικής επιδημιολογίας στο Γερμανικό Ινστιτούτο Διατροφής του ανθρώπου, Δρ. Brian Buijsse, δήλωσε: Οι άνθρωποι που κατανάλωναν τη μεγαλύτερη ποσότητα σοκολάτας είχαν κατά 39% λιγότερες πιθανότητες προσβολής από ασθένειες, απ’ ότι αυτοί που κατανάλωναν τις πιο χαμηλές ποσότητες. Αν το θέσουμε με όρους απόλυτου κινδύνου, τότε θα μπορούσαμε να πούμε πως εάν η δεύτερη ομάδα (από την οποία 219 άτομα στα 10.000 υπέστησαν καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό) είχε αυξήσει την κατανάλωση σοκολάτας κατά 6 γραμμάρια ημερησίως, σε περίοδο 10 ετών, θα ήταν αναμενόμενο να έχουμε 85 καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά λιγότερα ανά 10.000 άτομα. Εάν αυτό το ποσοστό, το 39% λιγότερου κινδύνου, το γενικεύαμε στο ευρύτερο σύνολο ατόμων, ο αριθμός των καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών που θα μπορούσε να αποφευχθεί θα ήταν μεγαλύτερος, εφόσον το ποσοστό απόλυτου κινδύνου στο γενικό πληθυσμό είναι μεγαλύτερο».
Τα άτομα που πήραν μέρος στην έρευνα πέρασαν από ιατρικές εξετάσεις, οι οποίες συμπεριελάμβαναν τη μέτρηση της πίεσης, καθώς και τη μέτρηση του ύψους και του βάρους τους στην αρχή της μελέτης, και μεταξύ των ετών από το 1994 έως το1998. Απάντησαν επιπρόσθετα σε ερωτήσεις που αφορούσαν τη διατροφή, τον τρόπο ζωής και την υγεία τους. Ρωτήθηκαν επίσης για το πόσο συχνά κατανάλωναν σοκολάτα (ράβδους των 50 γραμμαρίων) και εάν κατανάλωναν μισή ράβδο, μία ράβδο ή δύο και περισσότερες τη μέρα. Δεν ερωτήθηκαν εάν η σοκολάτα ήταν λευκή, γάλακτος ή υγείας, αν και οι ερευνητές ζήτησαν από ένα υποσύνολο ατόμων (1.568 άτομα) να ανακαλέσουν στη μνήμη τους τα ποσοστά κατανάλωσης σοκολάτας εντός του 24ώρου και να υποδείξουν ποιο τύπο σοκολάτας κατανάλωσαν. Αυτή η πρακτική προσέφερε μια ένδειξη των αναλογιών που θα ήταν αναμενόμενο να διαπιστωθούν στη συνολική έρευνα. Τα ποσοστά από τη μελέτη του υποσυνόλου έδειξαν πως το 57% καταναλώνει σοκολάτα γάλακτος, το 24% σοκολάτα υγείας και μόνο το 2% λευκή σοκολάτα.
Στα ερωτηματολόγια παρακολούθησης της υγείας των συμμετεχόντων στην έρευνα, τα οποία αποστέλλονταν κάθε 2 ή 3 χρόνια, μέχρι και το Δεκέμβριο του 2006, ζητούνταν από τους συμμετέχοντες να αναφέρουν εάν είχαν υποστεί καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό. Οι πληροφορίες που συγκεντρώνονταν επαληθεύονταν μεταγενέστερα μέσα από τα ιατρικά αρχεία των παθολόγων και των νοσοκομείων. Χρησιμοποιηθήκαν επίσης και τα πιστοποιητικά θανάτου κάποιων από τους συμμετέχοντες που απεβίωσαν, για την καταγραφή πιθανών εγκεφαλικών ή καρδιακών προσβολών.
Οι ερευνητές τοποθέτησαν τους συμμετέχοντες σε 4 διαφορετικές ομάδες, σύμφωνα με το ποσοστό κατανάλωσης σοκολάτας. Εκείνοι που βρίσκονταν στο κορυφαίο τεταρτημόριο, καταναλώνοντας περίπου 7,5 γραμμάρια σοκολάτας καθημερινά, είχαν χαμηλότερη κατά 1mm Hg συστολική πίεση και κατά 0,9mm Hg διαστολική, από αυτούς που ήταν στα χαμηλότερα τεταρτημόρια. Κατά τη διάρκεια των 8 ετών υπήρξαν 166 καρδιακές προσβολές (24 εκ των οποίων θανατηφόρες) και 136 εγκεφαλικά (12 θανατηφόρα). Τα άτομα στα κορυφαία τεταρτημόρια είχαν 27% λιγότερο κίνδυνο από καρδιακές προσβολές και σχεδόν 48% λιγότερο κίνδυνο από εγκεφαλικά, σε σύγκριση με αυτούς στα χαμηλότερα τεταρτημόρια.
Πιστεύεται πως οι φλαβανόλες στο κακάο είναι πιθανό να αποτελούν την αιτία για την ευεργετική επιρροή που δείχνει να έχει η σοκολάτα. Η απλή επιστήμη έχει δείξει με αρκετά πειστικό τρόπο πως, ειδικά η μαύρη σοκολάτα με ποσοστό κακάου τουλάχιστον 70%, μειώνει το οξειδωτικό στρες και βελτιώνει τη λειτουργία των αγγείων και των αιμοπεταλίων. Παρόλα αυτά, πριν σπεύσετε να προσθέσετε τη σοκολάτα υγείας στη διατροφή σας, καλό είναι να γνωρίζετε πως 100 γραμμάρια μαύρης σοκολάτας ισοδυναμούν περίπου με 500 θερμίδες. Εξαιτίας λοιπόν της υψηλής θερμιδικής της αξίας, καλό θα ήταν να μειώσετε πρώτα την κατανάλωση κάποιων άλλων τροφών, ώστε να μπορέσετε να εντάξετε τη σοκολάτα στη διατροφή σας, δίχως τον κίνδυνο αύξησης του σωματικού σας βάρους, και αυτό δεν πρέπει να γίνει σε βάρος τροφήμων όπως είναι τα φρούτα και τα λαχανικά.
Νικόλαος Καραγιάννης BSc, SRD, MPhil
Διαιτολόγος – Dietitian