Τόσο η παχυσαρκία όσο και ο διαβήτης αυξάνονται στο σύγχρονο πολιτισμό με ραγδαίους ρυθμούς. Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2025 ο αριθμός των διαβητικών θα φτάσει τα 380 εκατομμύρια. Οι ακριβείς αιτίες που οδηγούν σε αυτή την ασθένεια –η οποία ενώ είναι ασυμπτωματική τα προβλήματα τα οποία δημιουργεί είναι μη αναστρέψιμα- δεν είναι γνωστές αλλά η παχυσαρκία και η καθιστική ζωή αποτελούν τις πιο πιθανές αιτίες της, σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει.
Πρόσφατα, επιστήμονες από το πανεπιστήμιο του Σίντνεϊ, ανέλυσαν συγκεντρωτικά τα αποτελέσματα από διαφορετικές έρευνες που μελετούσαν την εκδήλωση διαβήτη σε σχέση με την κατανάλωση καφέ με και χωρίς καφεΐνη και την κατανάλωση τσαγιού. Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες μελέτησαν τα αποτελέσματα από 18 έρευνες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Σε αυτές τις έρευνες χρησιμοποιήθηκαν 457.922 άτομα, μεταξύ του 1966 και του 2009, και ως αντικείμενο έρευνας είχαν την κατανάλωση καφέ σε σχέση με την εκδήλωση διαβήτη. Επίσης, μελέτησαν έξι έρευνες, οι οποίες είχαν ως αντικείμενο μελέτης την εκδήλωση διαβήτη σε σχέση με την κατανάλωση καφέ χωρίς καφεΐνη, για τις οποίες χρησιμοποιήθηκαν συνολικά 225.516 άτομα. Επιπρόσθετα, χρησιμοποιήθηκαν και τα αποτελέσματα από επτά ακόμη έρευνες, οι οποίες μελετούσαν την εκδήλωση διαβήτη σε σχέση με την κατανάλωση τσαγιού. Σε αυτές πήραν μέρος 286.701 άτομα.
Τα αποτελέσματα της συγκεντρωτικής μελέτης ήταν πραγματικά εκπληκτικά. Για κάθε επιπλέον καφέ που καταναλώνει κάποιος καθημερινά η πιθανότητα εκδήλωσης διαβήτη μειώνεται κατά 7 %. Αυτοί που καταναλώνουν 3 με 4 κούπες καφέ ημερησίως έχουν 25 % λιγότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν διαβήτη, σε σχέση με αυτούς που καταναλώνουν από μηδέν έως 2 κούπες καφέ. Ανάλογα αποτελέσματα παρουσιαστήκαν και για την κατανάλωση καφέ χωρίς καφεΐνη και τσαγιού. Συγκεκριμένα, άτομα τα οποία κατανάλωναν τρεις με τέσσερεις καφέδες χωρίς καφεΐνη ημερησίως είχαν 33 % λιγότερες πιθανότητες εκδήλωσης διαβήτη σε σχέση με άτομα που δεν έπιναν καθόλου καφέ χωρίς καφεΐνη. Επίσης, άτομα που κατανάλωναν τρεις με τέσσερεις κούπες τσάι ημερησίως είχαν 20 % λιγότερες πιθανότητες εκδήλωσης διαβήτη σε σχέση με αυτούς που δεν κατανάλωναν καθόλου τσάι.
Το σίγουρο είναι πως η ουσία που βοηθάει τη μείωση εκδήλωσης του διαβήτη δεν είναι η καφεΐνη, εφόσον θετικές επιδράσεις υπάρχουν και με την καντανάλωση καφέ χωρίς καφεΐνη. Είναι δυστυχώς αδύνατο να πούμε με σιγουριά πια ουσία ή ουσίες επιφέρουν αυτά τα εκπληκτικά αποτελέσματα στη μείωση της εκδήλωσης διαβήτη. Το σίγουρο είναι ότι η συγκεκριμένη μελέτη χρησιμοποίησε ένα μεγάλο δείγμα ατόμων και αυτό κάνει τα αποτελέσματα της έγκυρα και δύσκολα αμφισβητήσιμα. Επίσης, για τα εκατομμύρια που πάσχουν ή κινδυνεύουν να εκδηλώσουν διαβήτη, αυτή η μελέτη ανοίγει νέες προοπτικές στην προληπτική θεραπεία του διαβήτη. Αξίζει να αναρωτηθούμε αν θα πρέπει να συμβουλεύουμε αυτούς που κινδυνεύουν να εκδηλώσουν διαβήτη να αυξήσουν την κατανάλωση καφέ ή τσαγιού, παράλληλα με την αύξηση της φυσικής άσκησης που ήδη συνιστάτε.
Ενώ η κατανάλωση καφέ με και χωρίς καφεΐνη και η κατανάλωση τσαγιού φαίνεται να μειώνει την εκδήλωση διαβήτη (περίπου 7 %) υπάρχουν πολύ πιο σημαντικά θέματα στα οποία πρέπει να επικεντρωθεί η προληπτική θεραπεία του διαβήτη, όπως είναι η μείωση της σωματικής μάζας κατά 5 με 10 % και η αύξηση της κινητικότητας με 30 λεπτά γρήγορο περπάτημα ημερησίως για κάποιον που κάνει καθιστική ζωή. Αυτές οι πρακτικές ξέρουμε με σιγουριά πως μειώνουν την εκδήλωση διαβήτη μέχρι και 50 %. Συνεπώς, η κατανάλωση καφέ με και χωρίς καφεΐνη και η κατανάλωση τσαγιού θα πρέπει να είναι συμπληρωματικές πρακτικές στην προληπτική αντιμετώπιση του διαβήτη.
Καραγιάννης Νικόλαος BSc, SRD,MPhil
Διαιτολόγος – Dietitian
