Εδώ και 40 χρόνια τα ποσοστά της παιδικής παχυσαρκίας έχουν τετραπλασιαστεί (από 4 % στο 18 %) και δεν έχει οριστικοποιηθεί αν αυτό είναι αποτέλεσμα της λάθος διατροφής ή της μείωσης στην δραστηριότητα. Επιστήμονες από το πανεπιστήμιο του Baylor του Τέξας της Αμερικής θέλησαν να μελετήσουν τις αιτίες αυτού του φαινομένου κάνοντας μια λεπτομερής και εις βάθος μελέτη σε παιδιά μιας φυλής του Αμαζονίου, τους Shuar. Ο συγκεντρωτικός πληθυσμός των Shuar είναι περίπου 50.000 άτομα και είναι χωρισμένος σε αυτούς που ζούνε απομονωμένοι και στηρίζονται για την επιβίωση τους σε δραστηριότητες όπως το κυνήγι, το ψάρεμα, η κτηνοτροφία και οι μικρές καλλιέργειες (αγροτικός πληθυσμός) και σε αυτούς που ζούνε κοντά σε αστικά κέντρα με αποτέλεσμα να έχουν πρόσβαση σε δρόμους, νοσοκομείο, καταστήματα, εστιατόρια και άλλες ανέσεις της αγοράς. Συγκεντρωτικά 43 παιδιά από την αγροτική περιοχή και 34 παιδιά από την αστική περιοχή, ηλικίας 4 με 12 ετών συμμετείχαν στην έρευνα. Οι επιστήμονες συνέλεξαν πληροφορίες χρησιμοποιώντας τις πιο σύγχρονες επιστημονικές μεθοδολογίες που διαθέτουμε για να μετρήσουν την ενέργεια που ξόδευαν τα παιδιά συγκεντρωτικά και σε ξεκούραση, κάτι που δεν έχει γίνει στο παρελθόν σε προηγούμενες έρευνες σε τέτοιο βαθμό (wearable activity devices, doubly labeled water, respirometry). Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι τα παιδιά που ζούσαν στην αστική περιοχή είχαν 65 % περισσότερο λίπος σε σχέση με τα παιδιά της αγροτικής περιοχής και περισσότερα από το ένα τρίτο αυτών των παιδιών ήταν παχύσαρκα, σε αντίθεση με τα παιδιά της αγροτικής περιοχής που κανένα δεν ήταν παχύσαρκο. Τα αστικά παιδιά κατανάλωναν τέσσερις φορές περισσότερα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα σε σχέση με τα παιδιά της αγροτικής περιοχής. Τόσο τα παιδιά της αστικής περιοχής, όσο και τα παιδιά της αγροτικής περιοχής βρέθηκε να ξοδεύουν καθημερινά την ίδια ποσότητα θερμίδων. Επίσης, η ποσότητα λίπους τον παιδιών ήταν ανάλογη με την κατανάλωση βιομηχανοποιημένων τροφίμων και όχι με τις θερμίδες που έκαιγαν τα παιδιά καθημερινά. Όπως βλέπουμε λοιπόν σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης αυτό το οποίο φαίνεται να προκαλεί την αύξηση στα επίπεδα της παιδικής παχυσαρκίας δεν είναι η ελλιπής δραστηριότητα αλλά η αύξηση στην κατανάλωση των βιομηχανοποιημένων τροφίμων (πατατάκια, γαριδάκια, σοκολάτες, μπισκότα, γλυκά, κρουασάν κ.α.). Είναι γνωστό ότι τα παχύσαρκα παιδιά παραμένουν παχύσαρκα, επί το πλείστον, και στην ενήλικη ζωή τους με αποτέλεσμα να εκδηλώνουν προβλήματα υγείας όπως διαβήτη τύπου ΙΙ και καρδιοαγγειακά νοσήματα, μειώνοντας αισθητά το προσδόκιμο ζωής τους. Είναι αδήριτη ανάγκη να εμποδίσουμε όσο περισσότερο γίνεται να παιδιά να καταναλώνουν βιομηχανοποιημένα τρόφιμα και να μάθουν από όσο το δυνατόν γίνεται νωρίτερα να αγαπούν τα φρούτα και τα λαχανικά, μαγειρεύοντας στο σπίτι και καταναλώνοντας τρόφιμα με υψηλή διατροφική αξία και όχι διατροφικά ‘σκουπίδια’.
Καραγιάννης Νικόλαος BSc, SRD, MPhil
Διαιτολόγος – Dietitian
Link: JN