Η αύξηση του βάρους της γυναίκας κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό. Οι αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα της γυναίκας και πιο συγκεκριμένα η αύξηση του όγκου στο αίμα, η αύξηση του αμνιακού υγρού και του εμβρύου, θα οδηγήσουν στην σταδιακή αύξηση του βάρους της εγκυμονούσης. Μια γυναίκα που είναι υπέρβαρη ή παχύσαρκη πριν μείνει έγκυος έχει την δυνατότητα να αυξήσει το βάρος της κατά την περίοδο των εννέα μηνών της εγκυμοσύνης. Πιο συγκεκριμένα μια γυναίκα λιποβαρής μπορεί να αυξήσει το βάρος της και 18 κιλά κατά την εγκυμοσύνη, μια γυναίκα φυσιολογικού βάρους μπορεί να παρουσιασει αύξηση βάρους 11-16 κιλά, μια γυναίκα υπέρβαρη 7-11 κιλά και μια παχύσαρκη μπορεί να αυξήσει το βάρος της 5-9 κιλά.
Σε γενικές γραμμές δεν είναι συνήθης πρακτική να επιδιώκεται η μείωση του βάρους της εγκυμονούσης. Μια επιστημονική ανασκόπηση 6 διαφορετικών ερευνών το 2015 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μείωση του βάρους κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές στο έμβρυο. Όπως έδειξε και μια πρόσφατη έρευνα είναι πολύ προτιμότερο οι γυναίκες να επιδιώκουν την απώλεια βάρους πριν την εγκυμοσύνη παρά κατά την διάρκεια αυτής. Αν κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης το βάρος της εγκύου είναι σταθερό, τότε αυτό συνεπάγεται ότι μειώνονται οι αποθήκες του λίπους της εγκύου και είναι πιθανόν η εγκυμονούσα να έχει χαμηλότερο βάρος μετά τον τοκετό σε σχέση με το βάρος που είχε πριν μείνει έγκυος. Βέβαια το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης πολλές γυναίκες μπορεί να παρουσιάσουν μείωση βάρους λόγω έντονων συμπτωμάτων αναγούλας και εμετών, που συνήθως εμφανίζουν. Σε αυτή την φάση είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί επαρκής κατανάλωση διατροφικών στοιχείων, ενώ η απώλεια βάρους συνήθως σταματάει με το που μπαίνουμε στο δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, όπου μειώνονται αισθητά τα συμπτώματα της αναγούλας και των εμετών.
Υπολογίζεται ότι κατά μέσο όρο μια εγκυμονούσα χρειάζεται περίπου 300 θερμίδες περισσότερες, που ισοδυναμεί με περίπου 2 ποτήρια γάλα ή μια μπάρα δημητριακών και 1 φρούτο. Μια λιποβαρής εγκυμονούσα θα πρέπει να λαμβάνει περισσότερες από αυτές τις 300 θερμίδες ημερησίως, ενώ μια παχύσαρκη δεν χρειάζεται να αυξήσει την κατανάλωση των θερμίδων της. Μια ισορροπημένη διατροφή και στοχευόμενη άσκηση μπορούν να βελτιώσουν την υγεία της εγκύου και του εμβρύου. Μια γυναίκα υιοθετώντας αυτές τις πρακτικές μπορεί να βιώσει απώλεια βάρους, αλλά δεν θα πρέπει ο αυτοσκοπός να είναι η απώλεια του βάρους κατά την εγκυμοσύνη.
Η άσκηση στις περιπτώσεις εγκυμοσύνης που ο γιατρός κρίνει ότι μπορεί να γίνει, πέρα από το ότι αυξάνει τις καύσεις του σώματος αποτελεί και μια πολύ καλή αγχολυτική εμπειρία. Αν ο γιατρός κρίνει ότι πρέπει να αποφευχθεί η άσκηση είναι σημαντικό να ακολουθήσουμε τις συμβουλές του, ενώ οι έγκυες δεν πρέπει να κάνουν αθλήματα στα οποία υπάρχει επαφή ή γίνονται σε αυξημένο υψόμετρο.
Είναι απόλυτος κατανοητό ότι μπορεί πολλές γυναίκες να αγχώνονται για την αύξηση του βάρους κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά είναι ακατάλληλη περίοδος για απώλεια βάρους και πρέπει να επικεντρωθούν στην σωστή και ισορροπημένη διατροφή σε συνδυασμό με ελαφριά άσκηση.
Καραγιάννης Νικόλαος BSc, SRD, MPhil
Διαιτολόγος – Dietitian