Ενώ εκατομμύρια άτομα ελέγχουν την ποσοτική κατανάλωση φαγητού, σε συνδυασμό με έντονη φυσική δραστηριότητα, για να διατηρήσουν ή να μειώσουν το βάρος τους, υπάρχουν ορισμένοι άνθρωποι, οι οποίοι παραμένουν αδύνατοι ασχέτως των διατροφικών συνηθειών τους, κοινώς αντιστέκονται στην παχυσαρκία. Λίγο ως πολύ όλοι γνωρίζουμε και έχουμε συναντήσει άτομα τα οποία μπορούν να καταναλώσουν μεγάλες ποσότητες λιπαρών τροφίμων, που για πολλούς είναι απαγορευτικά, και να διατηρούν χαμηλή σωματική μάζα. Επιστήμονες από διαφορετικά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της Ευρώπης θέλησαν να μελετήσουν περαιτέρω και σε γενετικό επίπεδο αυτούς τους ανθρώπους που αντιστέκονται στην παχυσαρκία. Σε πρώτη φάση μελέτησαν γενετικές και βιολογικές πληροφορίες από 47.102 άτομα από την Εσθονία ηλικιών μεταξύ 20 και 44 ετών. Οι επιστήμονες μελέτησαν δειγματοληψίες γενετικού υλικού μεταξύ αδύνατων ατόμων και ατόμων με φυσιολογικό βάρος και παρατήρησαν ότι οι αδύνατοι άνθρωποι παρουσίαζαν διαφοροποίηση σε ένα γονίδιο, το ALK όπως ονομάζεται, σε σχέση με αυτούς που είχαν φυσιολογικό βάρος. Είναι γνωστό ότι το ALK γονίδιο παρουσιάζεται μεταλλαγμένο σε πολλούς διαφορετικούς τύπους καρκίνου στους ανθρώπους που πάσχουν από καρκινογένεση και για αυτό το αποκαλούν καρκινο-γονίδιο και θεωρείται υπεύθυνο για την δημιουργία καρκινικών όγκων. Πέρα όμως από την καρκινογένεση η δράση του ALK γονιδίου δεν έχει μελετηθεί εκτεταμένα. Ύστερα όμως από την εν λόγω μελέτη φαίνετε ότι το ALK γονίδιο μπορεί να συμβάλει στην αντίσταση στην παχυσαρκία, που παρουσιάζουν ορισμένοι άνθρωποι. Περαιτέρω οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι μύγες και ποντίκια χωρίς το ALK γονίδιο αντιστέκονταν στην παχυσαρκία διατηρώντας χαμηλή σωματική μάζα και χαμηλό λιπώδη ιστό. Η έκφραση του ALK γονιδίου, που συμβαίνει κυρίως στον εγκέφαλο, δίνει εντολή στον λιπώδη ιστό να ξοδέψει ή να ‘κάψει’ το λίπος που καταναλώνεται μέσα από την τροφή. Ήδη στην καταπολέμηση του καρκίνου σήμερα χρησιμοποιούνται φάρμακα που αναστέλλουν την έκφραση του ALK γονιδίου και οι επιστήμονες εκφράζουν την άποψη ότι θα μπορούσαν στο μέλλον να χρησιμοποιηθούν για να μειώσουν την έκφραση του ALK γονιδίου και να θεραπεύσουν την παχυσαρκία σε υγιείς παχύσαρκους ανθρώπους. Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε ότι οι ‘τράπεζες’ συλλογής γενετικού και βιολογικού υλικού σε παγκόσμιο επίπεδο χρησιμοποιούν διαφορετικές μεθόδους δειγματοληψίας και είναι αρκετά δύσκολο για τους επιστήμονες να μπορέσουν να συγκρίνουν γενετικό υλικό από διαφορετικά μέρη του πλανήτη. Η εν λόγω έρευνα είναι μια καλή αρχή, αλλά περισσότερες μελέτες σε ανθρώπους θα πρέπει να γίνουν πριν αρχίσουμε να χρησιμοποιούμε τους αναστολείς της έκφρασης του ALK γονιδίου για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας.
Καραγιάννης Νικόλαος BSc, SRD, MPhil
Διαιτολόγος – Dietitian
Link: CELL