Όλοι γνωρίζουμε τις ‘σωστές’ τροφές που οδηγούν στην απώλεια βάρους, μα λίγοι από εμάς γνωρίζουν ότι πέρα από τις ‘σωστές τροφές’ υπάρχει και ‘σωστός τρόπος’ ως προς την κατανάλωση τους. Οι κακές διατροφικές συνήθειες σε συνδυασμό με το στρες και τις συχνές δίαιτες που συνοδεύονται από περιόδους πολυφαγίας καταπονούν το πιο νευραλγικό κομμάτι του οργανισμού μας; Το πεπτικό μας σύστημα. Η συχνή αίσθηση δυσφορίας ή η ασυνήθιστη αίσθηση φουσκώματος μετά την κατανάλωση φαγητού είναι ένδειξη πως την πόρτα μας χτυπά μια από τις πιο συχνές, μα άγνωστες νόσους της εποχής μας: αυτή της δυσπεψίας.
Η Δυσπεψία: Η συνέπεια της καθημερινής υπερβολής.
Οι διατροφικοί παράγοντες που προκαλούν δυσπεψία είναι η αλλοπρόσαλλη κατανάλωση φαγητού, ιδιαίτερα όταν καταναλώνεται γρήγορα και σε μεγάλες ποσότητες μετά από μεγάλη περίοδο αφαγίας. Επίσης, η συχνή κατανάλωση βαριών-λιπαρών φαγητών, η κατανάλωση φαγητού αργά το βράδι προ του ύπνου, καθώς και η συχνή κατανάλωση καφέ, τσαγιού, αλκοόλ και τσιγάρων, είναι μερικοί ακόμα παράγοντες που προκαλούν δυσπεψία. Παράλληλα ένας τρόπος ζωής που καταλαμβάνεται από ψυχολογικά προβλήματα και ιδιαίτερα στρες, επιβαρύνει ακόμα περισσότερο την κατάσταση του ασθενή.
Γαστρό-οισοφαγική Παλινδρόμηση: Συμπτώματα και αιτίες
Ένα από τα πιο συνηθισμένα φαινόμενα που συνδέονται με την δυσπεψία είναι η γαστρό-οισοφαγική παλινδρόμηση, που χαρακτηρίζεται από έντονο πόνο καούρας κάτω από το στέρνο ή στο κέντρο της ωμοπλάτης. Μερικές φορές ο πόνος είναι τόσο έντονος που μπορεί να τον μπερδέψουν για στηθάγχη. Συνήθως τα συμπτώματα παρουσιάζονται μετά από ένα γεύμα ή κατά την διάρκεια της νύχτας και είναι πιο έντονα όταν συνδυάζονται με σκύψιμο, άρση βάρους, καταπόνηση και κατάκλιση στην οριζόντια στάση από τον ασθενή.
Η γαστρό-οισοφαγική παλινδρόμηση είναι αποτέλεσμα της μεταφοράς του στομαχικού υγρού (στομαχικό οξύ και ένζυμα) στον οισοφάγο όπου μερικές φορές μπορεί και να φτάσει έως το στόμα ή ο ασθενής να το διαισθανθεί στο πίσω μέρος του λαιμού του. Η παρουσία οξέος και ένζυμων στον οισοφάγο ερεθίζει τα τοιχώματα του προκαλώντας πόνο, ενώ η επαναλαμβανόμενη παρουσία του στομαχικού υγρού στον οισοφάγο προκαλεί φλεγμονή στα τοιχώματα του (οισοφαγίτης). Σε πιο ακραίες καταστάσεις οδηγεί σε αδενοκαρκίνομα.
Η γαστρό-οισοφαγική παλινδρόμηση προκαλείται από την χαλάρωση του σφιγκτήρα μυός που ενώνει το στομάχι και τον οισοφάγο. Παράλληλα η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας φαγητού ή υγρού προκαλεί πίεση από το εσωτερικό του στομάχου στον οισοφάγο, οδηγώντας στην υπερχείλιση του υγρού σε αυτό. Επίσης η πίεση που προκαλείτε στο στομάχι από την κοιλιακή κοιλότητα, λόγω παχυσαρκίας ή εγκυμοσύνης, οδηγεί στην μεταφορά του στομαχικού υγρού στο οισοφάγο.
Πως αντιμετωπίζεται.
Ο ασθενής πρέπει να συμβουλευτεί τον κλινικό διαιτολόγο σε ότι αφορά την υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή και την μείωση τον λιπαρών φαγητών. Επίσης ο διαιτολόγος θα βοηθήσει τον ασθενή να προγραμματίσει την διατροφή του με πολλά και συχνά γεύματα μέσα από μενού και διατροφολογικές συμβουλές. Ο ασθενής θα επωφεληθεί με το να αποφεύγει την κατανάλωση φαγητού αργά το βράδι, το απότομα σήκωμα βάρους ή το να ξαπλώνει μετά την κατανάλωση φαγητού. Επίσης, ο ασθενής πρέπει να αποφύγει την αυξημένη κατανάλωση καφέ, τσαγιού και αλκοόλ, καθώς και φαγητών που έχουν πολλά μπαχαρικά ή φαγητών που έχουν παρατηρήσει ότι επιδεινώνουν τα συμπτώματα τους. Η απώλεια βάρους σε παχύσαρκους ασθενείς βοηθάει στην βελτίωση των συμπτωμάτων. Επίσης, ο ασθενής πρέπει να κοιμάται με το κεφάλι του 10 εκατοστά υψηλότερα από το υπόλοιπο του σώμα για να εμποδίσουν την μεταφορά στομαχικών υγρών στον οισοφάγο κατά την διάρκεια του ύπνου. Οι καπνίζοντες καλό θα ήταν σκεφτούν σοβαρά να σταματήσουν το κάπνισμα για την βελτίωση της κατάστασης τους.
Νικόλαος Καραγιάννης BSc, SRD, MPhil
Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
