Μια διατροφή με υψηλή διατροφική αξία μπορεί να βοηθήσει στην ανάρρωση των νοσούντων από κορωνοϊό, ενισχύοντας την δράση του ανοσοποιητικού του συστήματος και βοηθώντας το σώμα να διαχειριστεί καλύτερα τις φλεγμονές. Σε περίπτωση που ο ασθενής χάσει την όσφρηση και την γεύση του και νιώσει την ανάγκη να καταναλώσει πιο έντονες γεύσης από τρόφιμα χαμηλότερης διατροφικής αξίας θα επηρεάσει και την έκβαση της ασθένειας του. Όλο και περισσότερες έρευνες, που προκύπτουν από την αρχή της πανδημίας, τονίζουν ότι μια ανεπαρκής διατροφή από νοσούντες με έντονη συμπτωματολογία, που μένουν στο σπίτι τους, αποτελεί παράγοντα κινδύνου και η κατανάλωση συγκεκριμένων διατροφικών στοιχείων μπορεί να έχει θετική έκβαση στην ανάρρωση του ασθενή.
Πρόσφατη επιστημονική ανασκόπηση (BMJ: Diet quality and risk and severity of COVID-19: a prospective cohort study) παρουσίασε ότι μια υγιεινή φυτική επί το πλείστον διατροφή έχει θετικό αποτέλεσμα στην δριμύτητα των συμπτωμάτων του κορωνοϊού. Επίσης, μια διατροφή υψηλή σε κορεσμένο λίπος (ζωικό λίπος) αυξάνει την δράση του ενζύμου μετατροπής της αγγειοτενσίνης, το οποίο αποτελεί το σημείο εισόδου του κορωνοϊού στο κύτταρο. Πρόσφατη έρευνα (Metabolism: Mediterranean diet as a nutritional approach for COVID-19) προτείνει ότι μια διατροφή όπως η Μεσογειακή, που είναι χαμηλή σε κορεσμένο λίπος και υψηλή σε φυτικά τρόφιμα και κατά επέκταση σε αντιοξειδωτικές ουσίες, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα στην καταπολέμηση του ιού. Τρόφιμα όπως τα φρούτα, τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, το ελαιόλαδο και τα όσπρια θα πρέπει να αποτελέσουν την βάση της διατροφής για την καλύτερη ανάρρωση.
Άλλη επιστημονική ανασκόπηση (Nutrients: Strengthening the Immune System and Reducing Inflammation and Oxidative Stress through Diet and Nutrition: Considerations during the COVID-19 Crisis) έδειξε ότι η κατανάλωση πρωτεϊνών υψηλής διατροφικής αξίας, όπως τα αυγά, το ψάρι και άπαχο κρέας, είναι βασικό κομμάτι μιας αντιφλεγμονώδους διατροφής και ενισχύουν την παραγωγή αντισωμάτων από το σώμα. Περαιτέρω, η έρευνα έδειξε ότι οι κατανάλωση φυτικών ινών μειώνει την θνησιμότητα από μολυσματικές και αναπνευστικές παθήσεις, καθώς και ενισχύει την εντερική λειτουργία, που έχει αντιφλεγμονώδη δράση. Τρόφιμα όπως τα σιτηρά ολικής αλέσεως, τα φρούτα, τα λαχανικά και τα όσπρια αποτελούν τις καλύτερες πηγές φυτικών ινών.
Η κατανάλωση των απαραίτητων λιπαρών οξέων ω-3 είναι γνωστό ότι έχουν αντιφλεγμονώδη δράση, ενεργοποιούν την δράση του ανοσοποιητικού συστήματος και πιθανόν έχουν και αντιϊκή δράση. Τα λιπαρά ψάρια αποτελούν την κύρια πηγή ω-3, αλλά και φυτικά τρόφιμα όπως ο λιναρόσπορος, η κάνναβης και τα καρύδια αποτελούν πηγές α-λινολενικού οξέος που το σώμα μετατρέπει σε ω-3. Επίσης, συμπληρώματα διατροφής ιχθυελαίων είναι κορυφαίες πηγές ω-3.
Η κατανάλωση βιταμίνης C, σε προαναφερθέντα έρευνα, έδειξε ότι μειώνει τον χρόνο νοσηρότητας της γρίπης και μπορεί να βελτιώσει τα αναπνευστικά συμπτώματα. Η βιταμίνη C ανήκει στις αντιοξειδωτικές ουσίες και ρυθμίζει το ανοσοποιητικό σύστημα και την γονιδιακή έκφραση. Άλλη έρευνα (Antioxidants: The Variable Nature of Vitamin C—Does It Help When Dealing with Coronavirus?) έδειξε ότι η βιταμίνη C μειώνει την εκδήλωση φλεγμονών σε ασθενείς που νοσούν από κορωνοϊό, αλλά τα συμπληρώματα διατροφής βιταμίνης C δεν είναι κατάλληλα για την ανάρρωση των ασθενών. Συνεπώς ο εμπλουτισμός της διατροφής με τρόφιμα που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C είναι σημαντικός για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Τρόφιμα όπως οι πιπεριές, το μπρόκολο, η ντομάτα, το σπανάκι, ο αρακάς, τα εσπεριδοειδή, το ακτινίδιο και οι φράουλες αποτελούν άριστες πηγές της βιταμίνης C.
Η βιταμίνη D είναι πλέον σε όλους γνωστό ότι έχει βασικότατο ρόλο στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Κατά την διάρκεια της πανδημίας πολλοί επιστήμονες τόνισαν την σημαντικότητα της επαρκής κατανάλωσης βιταμίνης D, ιδίως στους νοσούντες από κορωνοϊό καθώς είχαν πολύ λιγότερη έκθεση στον ήλιο κατά την περίοδο της καραντίνας τους. Τρόφιμα όπως το μοσχαρίσιο συκώτι, ο κρόκος του αυγού, τα πλήρη σε λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα και τα εμπλουτισμένα με βιταμίνη D δημητριακά πρωινού αποτελούν κύριες πηγές.
Άλλη έρευνα (Nutrients: COVID-19: The Inflammation Link and the Role of Nutrition in Potential Mitigation) έδειξε ότι η επαρκής κατανάλωση ψευδαργύρου μειώνει την αναπαραγωγή του κορωνοϊού καθώς και την συμπτωματολογία του σε γαστρεντερικό και αναπνευστικό επίπεδο. Σημαντικό να τονίσουμε ότι η εν λόγω έρευνα έγινε με την χρήση συμπληρωμάτων ψευδαργύρου και όχι μέσα από την κατανάλωση τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε ψευδάργυρο. Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ψευδάργυρο είναι το κρέας, τα φασόλια, τα ρεβίθια, τα θαλασσινά, τα γαλακτοκομικά, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι και η βρώμη, που αποτελούν βασικά τρόφιμα μιας πλήρης και ισορροπημένης διατροφής και η κατανάλωση τους ενισχύει την δράση του ανοσοποιητικού συστήματος και της γρήγορης ανάρρωσης.
Έρευνα σχετικά πρόσφατη (OTO Open: Systematic Review and Meta-analysis of Smell and Taste Disorders in COVID-19) έδειξε ότι το 48 % των ατόμων που νόσησαν από κορωνοϊό παγκοσμίως βίωσαν έλλειψη όσφρησης και το 41 % βίωσαν έλλειψη γεύσης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλοί να μην έχουν όρεξη να καταναλώσουν την συνήθη διατροφή τους και να επιδιώξουν την κατανάλωση τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, ζάχαρη και λίπος, καθώς έχουν καλύτερη αίσθηση αυτών των τροφίμων. Η σωστή διατροφή και η υψηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών είναι αδήριτη ανάγκη και μια διατροφή υψηλή σε αλάτι και ζάχαρη μπορεί να ενισχύσει τις φλεγμονώδεις ιδιότητες της νοσηρότητας από κορωνοϊό. Καλό είναι να αποφεύγουμε σε αυτή την φάση την κατανάλωση διαφορετικών φρούτων και λαχανικών μαζί και να τα τρώμε ξεχωριστά για να έχουμε καλύτερη αίσθηση της γεύσης τους. Επίσης, έντονες γεύσης όπως τα εσπεριδοειδή, τα μυρωδικά και τα μπαχαρικά μπορεί να βοηθήσουν στην βελτίωση της γεύσης των παθόντων από κορωνοϊό.
Δυστυχώς μετά από τόσα χρόνια από την απαρχή της πανδημίας τα επίπεδα θνησιμότητας και νοσηρότητας από κορωνοϊό δεν φαίνεται να υποχωρούν, ειδικά στην χώρα μας. Παραμένει συνεπώς αδήριτη ανάγκη να συνεχίσουμε να προστατευόμαστε από τον κορωνοϊό, αλλά και να γνωρίζουμε πώς να συμπεριφερθούμε σε περίπτωση που νοσήσουμε και σε διατροφικό επίπεδο. Κλείνοντας να τονίσουμε ότι η Μεσογειακή Διατροφή φαίνεται να αποτελεί ξανά την καλύτερη επιλογή ακόμα και κάτω από τις συνθήκες νοσηρότητας από κορωνοϊό.
Καραγιάννης Νικόλαος BSc, SRD, MPhil
Διαιτολόγος – Dietitian